Warto wiedzieć - różyczka


 O chorobie
 Co to jest różyczka?
 Różyczka jest chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirus różyczki, który jest bardzo zaraźliwy. Źródłem zakażenia jest wyłącznie chory na różyczkę człowiek. Zakażenie przenosi się drogą kropelkową, a w przypadku zakażeń wrodzonych przez łożysko. Najwięcej zachorowań notuje się późną zimą i wczesną wiosną. Okres inkubacji choroby wynosi od 14 do 21 dni.
 U dzieci choroba najczęściej przebiega łagodnie, a u około 25% do 50% zakażenie jest bezobjawowe. Cięższy przebieg choroby zdarza się u dorosłych, a istotny problem stanowią zakażenia wirusem różyczki w czasie życia płodowego. U nieuodpornionych kobiet ciężarnych wirus może zakazić płód, prowadząc do jego obumarcia lub do jego licznych wad rozwojowych.
 Wirusy są wydzielane przez zakażone osoby w czasie od 7 dni przed, do 14 dni po wystąpieniu wysypki. U dzieci z wadami wrodzonymi, spowodowanymi zakażeniem wirusem różyczki, wirus może być obecny w moczu do 1 roku życia, a w rzadkich przypadkach do kilku lat.
 Jakie są objawy różyczki?
Do objawów różyczki zalicza się:

  • nieżyt górnych dróg oddechowych (zaczerwienienie gardła, kaszel, katar),
  • podwyższona temperatura,
  • silne powiększenie węzłów chłonnych za uszami i na potylicy,
  • wysypka (zaczyna się na twarzy, w ciągu 24 godzin zajmuje całą powierzchnię ciała, utrzymuje się do 3 dni, a następnie znika nie pozostawiając przebarwień).

U nastolatków i dorosłych częściej obserwuje się niecharakterystyczne objawy różyczki tj.

  • wysoka gorączka,
  • ból głowy,
  • ból kończyn,
  • łagodne zapalenie spojówek.

 W tych grupach wieku zakażenie może przebiegać bezobjawowo, przy czym utrzymana jest zakaźność dla otoczenia. Przebycie choroby pozostawia odporność na całe życie.
 Jak poważne mogą być powikłania różyczki?
Do głównych powikłań różyczki należą:

  • zapalenie spojówek,
  • bóle mięśniowe i stawowe, rzadkie u dzieci, ale powszechne u młodzieży i dorosłych, a zwłaszcza u kobiet,
  • małopłytkowość – rzadko (u jednego na 3 000 chorych),
  • zapalenie mózgu – bardzo rzadko (u jednego na 5 000 chorych),
  • wady wrodzone, a nawet poronienia czy obumarcie płodu w przypadku zachorowania na różyczkę w czasie ciąży.

 Najniebezpieczniejsze i występujące w 85% przypadków są zakażenia w pierwszych 12 tygodniach ciąży. Około 54% dzieci rodzi się z wadami, gdy zakażenie miało miejsce w 13-16 tygodniu ciąży, a 25% gdy miało miejsce w końcu drugiego trymestru ciąży.

 O szczepionce
 Jakie rodzaje szczepionek przeciw różyczce są dostępne w Polsce?
 Obecnie wszystkie szczepionki przeciw różyczce (z wyjątkiem kilku produkowanych w Japonii, ale w Polsce niedostępnych) zawierają żywy, atenuowany szczep wirusa nazywany Wistar RA 27/3. Szczep ten wybrano do produkcji szczepionek z uwagi na niską odczynowość oraz wzbudzanie odporności na naturalne zakażenia u zaszczepionych osób.
 Szczepionka przeciw różyczce dostępna jest jako szczepionka skojarzona przeciw odrze, śwince i różyczce (tzw. szczepionka MMR), zawierająca atenuowane szczepy wirusa odry, świnki i różyczki. Od czasu wprowadzenia szczepionki MMR do Programu Szczepień Ochronnych (PSO) w Polsce, pojedyncza szczepionka przeciw różyczce jest niedostępna.
 Dlaczego warto się szczepić przeciw różyczce?
 Głównym celem wprowadzenia szczepień przeciw różyczce było zapobieganie zakażeniom kobiet w ciąży, tym samym wyeliminowanie u dzieci zespołu różyczki wrodzonej. Po podaniu pierwszej dawki szczepionki MMR (przeciw odrze, śwince i różyczce) obserwujemy wysoką skuteczność (ok. 95%). Po podaniu drugiej dawki szczepionki odsetek osób odpornych wzrasta do 98-99%.
 Celem obecnie stosowanej strategii szczepień jest wyeliminowanie zachorowań na różyczkę dzieci i młodzieży. Zaprzestanie krążenia dzikiego wirusa różyczki w populacji, pozbawi kobiety w ciąży źródła zakażenia. Skuteczność eradykacji wirusa zależy od odsetka zaszczepionych osób.

    Źródło: szczepienia.pzh.gov.pl


Różyczka