Hib

O chorobie
Czym jest zakażenie Hib?
Szczepy Haemophilus influenzae typ b (Hib), obok pneumokoków i meningokoków, należą do bakterii najczęściej wywołujących ciężkie zakażenia bakteryjne u dzieci do 5 roku życia.
Haemophilus influenzae
Najczęstszym źródłem zakażeń Hib jest bezpośredni kontakt z nosicielem lub chorą osobą. Dziecko zakażone zachoruje, jeśli bakterie, które trafiły na śluzówki jego nosa i gardła, przedostaną się do krwi. Objawy choroby występują u dzieci wrażliwych na zakażenie. U starszych dzieci i dorosłych zakażenie przebiega zazwyczaj bezobjawowo.
Okres wylęgania jest prawdopodobnie krótki, od 2 do 4 dni.
Do czynników predysponujących do zakażenia Hib zalicza się:

wiek (im młodsze dziecko, tym większe prawdopodobieństwo zakażenia),
pobyt w zatłoczonych miejscach, tj.: żłobek, przedszkole,
posiadanie rodzeństwa w podobnym wieku,
poziom społeczno-ekonomiczny,
niedobory odporności,
wirusowe zakażenie dróg oddechowych.

Jakie są objawy zakażenia Hib?
Zakażenie Hib może przebiegać pod postacią:

zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (50-64 %), charakteryzującego się: silnym bólem głowy, bolesnością i sztywnością karku, nadwrażliwością na światło (światłowstręt), przeczulicą (dziecko odczuwa normalny dotyk albo zmianę temperatury jako ból), drgawkami oraz nagłymi skurczami mięśni, a u niemowląt także uwypukleniem i tętnieniem ciemiączka,
zapalenia nagłośni (7-12 %), czyli nasilonej duszności wdechowej, trudnościami w połykaniu, ślinotokiem, „kluskowatą mową”, wysoką gorączką,
sepsy (6-26 %), która rozwijają się gwałtownie (w ciągu kilku godzin) z gorączką, bólem głowy, wymiotami lub wysypką krwotoczną. Czasami chorobę poprzedzają objawy przeziębienia. Niepokojące są: wymioty, przyśpieszony oddech, uogólniona bladość skóry w połączeniu z oziębieniem dłoni i stóp dziecka (są znacznie zimniejsze od tułowia) oraz skargi dziecka na bóle mięśni (kończyn) lub brzucha,
zapalenia płuc (8-22 %),
zapalenia szpiku kostnego, zapalenia stawów, ropowicy tkanki podskórnej (rzadko).

Jak poważne mogą być objawy zakażenia Hib?
Wszystkie postacie zakażenia Hib charakteryzują się podstępnym początkiem i gwałtownym przebiegiem.
Zdecydowana większość (95%) zakażeń inwazyjnych wywołanych szczepami Hib występuje u dzieci poniżej 5 roku życia. Wśród dzieci do 2 roku życia jedno na pięć może mieć ciężkie powikłania (uszkodzenie słuchu, upośledzenie rozwoju ruchowego, padaczka, ubytkowe objawy neurologiczne). Jedno na dwadzieścia dzieci <2 lat zakażonych Hib może umrzeć.
Zakażenia przebiegające z objawami zapalenia nagłośni dotyczą najczęściej dzieci w wieku 3-4 lat. Nierozpoznane i niewłaściwie leczone zapalenie nagłośni może doprowadzić w ciągu kilku godzin do śmierci spowodowanej uduszeniem. Dochodzi bowiem do obrzęku nagłośni i całkowitego zablokowania dróg oddechowych.
Po zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych często występują powikłania, tj.: głuchota, padaczka, zaburzenia chodu, obniżenie sprawności intelektualnej.

O szczepionce
Jakie rodzaje szczepionek przeciw zakażeniom Hib są dostępne w Polsce?
W Polsce szczepionki przeciw zakażeniom Hib są dostępne w postaci skoniugowanej, gdzie antygen (oczyszczony polisacharyd otoczki PRP) jest połączony z nośnikiem. Preparaty różnych firm zawierają różne nośniki, np.: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, białka błony zewnętrznej meningokoków.
Szczepionki przeciw zakażeniom Hib występują jako:

szczepionki monowalentne, zawierające wyłącznie składnik chroniący przeciw Hib,
szczepionki skojarzone, zawierające składnik chroniący przeciw Hib oraz składniki uodporniające jednocześnie przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (składnik bezkomórkowy), wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, poliomyelitis (IPV) (tj. szczepionki DTaP+HBV+IPV+Hib).

Wszystkie zarejestrowane i stosowane w Polsce szczepionki przeciw zakażeniom Hib są bezpieczne i charakteryzują się wysoką skutecznością, sięgającą 95% wśród dzieci.
Dlaczego warto się szczepić przeciw zakażeniom Hib?

Szczepienia są jedynym sposobem profilaktyki przed zakażeniem Hib.
Po szczepieniu w organizmie dziecka wykrywane są przeciwciała, które chronią przed zakażeniem oraz zachorowaniem objawowym. Zaszczepienie zabezpiecza również przed tzw. kolonizacją, czyli przenoszeniem bakterii przez zdrowe dzieci. W ten sposób szczepiąc zdrowe dziecko zabezpieczamy inne dzieci, które nie mogły zostać zaszczepione z powodu ciężkiej choroby lub innych przeciwwskazań.
Zachorowania u dzieci szczepionych zdarzają się bardzo rzadko i dotyczą głównie dzieci, które zostały niekompletnie zaszczepione.

Kto powinien zostać zaszczepiony przeciw zakażeniom Hib i kiedy?
Szczepionka przeciw zakażeniom Hib jest przeznaczona dla dzieci od 6 tygodnia do 5 roku życia oraz starszych dzieci z grup ryzyka, np. po usunięciu śledziony. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO) szczepienie przeciw Hib jest obowiązkowe dla dzieci od 6 tyg. do 2 roku życia (od 1 kwietnia 2007 roku). Pełen cykl szczepienia przeciw zakażeniom Hib obejmuje: • szczepienie podstawowe: 3 dawki szczepionki podane w wieku od 6 tygodnia do 6 miesiąca życia w odstępach czasu nie krótszych niż 6 – 8 tygodni oraz szczepienie uzupełniające: jedna dawka szczepionki w 16-18 miesiącu życia dla zapewnienia długotrwałej odporności. Dzieciom w wieku 6- 12 miesięcy, wcześniej nieszczepionym podajemy 2 dawki szczepionki w odstępie nie krótszym niż 1 mies. oraz dawkę uzupełniającą w 16-18 miesiącu życia. Dzieciom w wieku 1-5 lat, wcześniej niezaszczepionym, podajemy 1 dawkę szczepionki. Szczepionkę wstrzykuje się domięśniowo w udo lub ramię. Szczepionka może być podawana jednocześnie z innymi szczepionkami (np. DTP, IPV, wzwB), ale w osobne miejsca ciała lub w jednym wstrzyknięciu w postaci szczepionki skojarzonej (5 w 1 lub 6 w 1).

Źródło: szczepienia.pzh.gov.pl

Warto wiedzieć - Hib